‘Kazerne Schalkhaar near Deventer houses 600 AKD and 200 SS.’ Zo begon het telegram op 14 november 1944 dat de Westenbergkazerne in Schalkhaar aanwees als officieel bombardementsdoel van de geallieerden. Maar Schalkhaar en Deventer ontsnapten op wonderbaarlijke wijze…

door Wouter Rutgers

SCHALKHAAR – Het verhaal van het ‘bestelde’ bombardement op Schalkhaar leest als een jongensboek, en is nu te beluisteren in aflevering 3 van de podcast ‘Mijn opa was Schalkhaarder’. Deze podcast gaat – net als de gelijknamige documentaire – over het Politie Opleidings Bataljon, dat in de Westenbergkazerne in Schalkhaar gevestigd was.

De afzender van het voorgenoemde telegram was Team Dudley, een special forces team van de geallieerden onder leiding van de Nederlandse majoor Henk Brinkgreve. Deze groep was in 1944 achter de vijandelijke, Duitse linies geparachuteerd in Overijssel. Het doel: het behouden van bruggen voor de geallieerde troepen en het ondersteunen van lokale verzetsgroepen. Met als bijvangst: het doorgeven van belangrijke ‘targets’ voor bombardementen van geallieerde vliegeniers.

Telegram
Op 14 november stuurde Team Dudley een belangrijk telegram naar het hoofdkwartier van de special forces in Engeland. De tekst: ‘Kazerne Schalkhaar near Deventer houses 600 AKD and 200 SS, for anti-sabotage and anti-underground control in Achterhoek en Twente.’ AKD stond voor Arbeitskontrolldienst, een speciale opsporingsdienst voor onderduikers, die onder Duitse controle opereerde. Zij hadden in september 1944, samen met de SS, de kazerne overgenomen na sluiting van het Politie Opleidings Bataljon.

Het telegram ging verder: ‘All personnel present between 6 and 7 o’clock each AM’. Oftewel: het bombardement kon het beste tussen 6:00 uur en 7:00 uur ’s ochtends plaatsvinden. Tussen november 1944 en maart 1945 is er meerdere keren contact geweest tussen het hoofdkwartier van de special forces en Team Dudley, waarin Schalkhaar als relevant en belangrijk bombardementsdoel werd aangeduid.

Podcast
In aflevering 3 van de podcast ‘Mijn opa was Schalkhaarder’ (gemaakt door Wouter Rutgers, in samenwerking met Rocketboys en RTV Oost) vertelt onderzoeker Jelle Hooiveld, gespecialiseerd in geheime missies tijdens de Tweede Wereldoorlog, hoe deze correspondentie verliep, en waaraan Schalkhaar én Deventer zijn ontsnapt. “De kans is heel groot dat er bommen zouden zijn afgezwaaid, wat tot forse schade en verlies van mensenlevens had geleid.”

De podcasts komen zaterdag 10 mei a.s. online en kan je volgen via onderstaande links: