Wie het woord kunstgras in Schalkhaar in de mond neemt, legt automatisch de link met Peter Visser en Harry ten Have. Onmiskenbaar zijn dit de twee aanjagers achter de vervanging van twee kunstgrasvelden op sportaccommodatie De Horsterhoek.

SCHALKHAAR – SV Schalkhaar beschikt over drie kunstgrasvelden en anderhalf natuurgrasvelden. Twee kunstgrasvelden waren na 19 jaar trouwe dienst aan vervanging toe. In die lange periode werden slechts enkele kleine reparaties uitgevoerd, met name bij de penaltystippen. Uitgaande van een normale gebruiksduur van tien jaar en een hogere speelintensiteit dan gemiddeld is hier qua onderhoud dus sprake van een topprestatie.

Visser en Ten Have haasten zich om de eer niet naar zich toe te trekken. Visser: ‘Het feit dat we bijna twee keer zo lang dan gebruikelijk op deze kunstgrasvelden hebben gespeeld, is vooral te danken aan het zorgvuldige en gepassioneerde onderhoud door vrijwilligers van het beheer- en onderhoudsteam. In de volksmond beter bekend als ‘de schoffelploeg’.’

Ten Have: ‘Van schoffelen is anno 2025 weinig sprake en al helemaal niet op kunstgrasvelden. Toch vergt ook het onderhoud van kunstgrasvelden periodiek aandacht. Zo worden kunstgrasvelden wekelijks geveegd om de kunststofkorrels gelijkmatig te verdelen. Vuil en onregelmatigheden worden verwijderd; denk aan zwerfvuil, bladresten en kiemend gras en onkruid aan de randen van de velden.’

Klaar voor gebruik
Als we De Horsterhoek bezoeken op een zonnige lenteavond begin mei is één veld nagenoeg klaar voor gebruik. ‘Dwars over het veld zijn repeterend stroken van vier meter brede kunststof grasmatten gelegd, onderling stevig verlijmd. De hagelwitte belijning is aangebracht, alleen de goals worden nog geplaatst; eveneens splinternieuw. Woensdag 14 mei wordt het veld gekeurd en aansluitend mag het ingezet worden voor KNVB-wedstrijden. Getraind mag er al eerder, maar daar gaan Harry en ik niet over,’ glimlacht Visser betekenisvol.

Ten Have: ‘De week erop, maandag 19 mei, start de vervanging van het tweede kunstgrasveld, waarna SV Schalkhaar al tijdens de voorbereiding op het nieuwe seizoen over twee prachtige nieuwe matten kan beschikken. Dat gevoegd bij het populaire kunstgras hoofdveld een indrukwekkend visitekaartje voor de club.’

De mannen glimmen van trots als ze goedkeurend over de nieuwe mat lopen en inderdaad: de mat is merkbaar veerkrachtiger dan haar voorganger. In vergelijking tot de naastliggende oude kunstgrasmat valt eveneens op dat de nieuwe mat een frisgroene uitstraling heeft. Visser: ‘Dit is te verklaren doordat deze nieuwe mat geen zwarte kunststofkorrels bevat maar een minerale invulling, oftewel zand.’

Geen rubbergranulaat
Visser en Ten Have zijn in een tijdsbestek van enkele jaren ware specialisten geworden op kunstgrasgebied. Dit is te verklaren door het feit dat één kunstgrasveld, veld 4, eigendom is van SV Schalkhaar en het nog te vervangen kunstgrasveld, veld 5, van de Gemeente Deventer. Veelvuldig overleg met de gemeente ging aan de vervanging vooraf, waarbij Visser en Ten Have erop aandrongen niet opnieuw voor een EPDM kunststof korrel infill te kiezen. 

Visser: ‘Er waren veel vragen over de gezondheidseffecten op lange termijn van de kunststofkorrels; rubbergranulaat als restproduct van autobanden. Een Zembla uitzending medio oktober 2024 wakkerde deze onrust aan. Onomstotelijk bewijs voor gezondheidseffecten is niet aangetoond. Desalniettemin is duidelijk dat vanaf 2031 geen rubbergranulaat meer mag worden toegepast bij de aanleg van kunstgrasvelden.’

Niet over eennachtgras
Aan de finale keuze ging een rondgang langs meerdere velden met verschillende kunstgrasmatten vooraf. Visser en Ten Have togen telkens met enkele voetballers uit Schalkhaar geledingen, jong en ouder, naar accommodaties in o.a. Rosmalen, IJburg, Harderwijk, Lelystad, Rijssen en Groningen. De finale keuze voor zand infill is ingegeven door praktische en financiële redenen. 

Kurk infill in combinatie met olijfpitten loopt weliswaar soepel, maar brengt grotere risico’s met zich mee door een grotere kans op wegspoelen bij extreme regenval. Kurk wordt uit Portugal en Zuid-Afrika geïmporteerd; ook niet bepaald een duurzame oplossing. Houtsnippers uit Canada als infill hebben dezelfde bezwaren. Bovendien verrotten kurk en houtsnippers op den duur en vormen daarmee een voedingsbodem voor schimmels en onkruid. De keuze is kortom niet over eennachtgras gegaan.

Ten Have: ‘Veld 4 kent nu een FieldTurf Purefield Ultra HD kunstgrasmat van leverancier Tarkett. Een geaccrediteerd systeem op de Sportproductenlijst. Het bevat een door NOC*NSF/KNVB goedgekeurd zandinvul mineraal met een hoog soortelijk gewicht voor een stabiele grasmat, ook bij extreme regenval. Excelsior Rijssen voetbalt al enkele jaren naar volle tevredenheid op een dergelijke mat. Bijkomend voordeel is dat we van zwarte ballen af zijn en dat wasmachines niet langer verstopt raken met granulaatkorrels.’

Visser: ‘De kunststof grasmat waar Gemeente Deventer daarentegen voor heeft gekozen op veld 5 is wel compleet nieuw. De infill van deze Domo kunstgrasmat is weliswaar ook gebaseerd op zand, maar de toplaag en vezellengte verschilt. Zo hebben we goed vergelijkingsmateriaal zodra de vervanging van het hoofdveld aan de orde is. Het hoofdveld wordt immers ook al 11 jaar bespeeld. De ervaringen van veld 4 en 5 komen straks goed van pas om een weloverwogen keuze te maken.’

So far, so good
‘So far, so good’ is de conclusie halverwege het vervangingsproject. De samenwerking met huisaannemer Antea en de Tarkett verloopt naar wens. Ten Have: ‘Alles draait om communicatie. Afspraak is afspraak. Altijd oplossingsgericht. Schoon werken. Conform planning. Op ons complex is altijd wat te doen. Naast sportactiviteiten herbergt De Horsterhoek overdag ook buitenschoolse opvang. Dit betekent dat de veiligheid- en logistiekvoorschriften strikt nageleefd moeten worden. Hierbij is het motto ‘voorkomen is beter dan genezen.’’

Ingenieursbureau Visser en Ten Have
Ten Have en Visser kijken vanaf de middenstip op het nieuwe veld tevreden om zich heen. Aan de rand van het veld staat een jeugdteam te popelen om de nieuwe grasmat te betreden. Een kleine aanmoediging van Visser volstaat en even later wordt er naar hartenlust een partijvorm op de nieuwe mat gespeeld.

Visser: ‘Over enkele weken beschikt SV Schalkhaar over twee prachtige nieuwe grasmatten. We hoeven voorlopig niet meer op pad. Integendeel. We zijn nu zelf in beeld bij veel sportverenigingen om onze kunststofmatten te bewonderen. Voorwaarts komt binnenkort kijken. Ook Lettele heeft interesse. Clubs die aan de vooravond staan van eenzelfde traject.’

Visser is gepensioneerd, Ten Have is de activiteiten aan het afbouwen bij zijn groenadviesbureau. Met de opgedane kennis kunnen ze zo samen aan de slag als kunstgras adviesbureau. Visser en Ten Have lachen: ‘Laten we daar maar niet aan beginnen. We genieten van het plezier waarmee de voorzieningen op het complex worden benut. We doen het uit liefde voor de club.’